Dünya; çatışma, zulüm, insan hakları ihlalleri, iklim değişikliği, siyasi ve ekonomik sebeplerle hareket halinde olan insanların tüm zamanların en yüksek sayısına ulaştığı bir dönemden geçmektedir. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) verilerine baktığımızda can güvenliğini sağlama veya daha iyi bir yaşam hayaliyle hareket halinde olan bu insanlardan 79 milyonun üzerinde bir bölümünün zorla yerinden edildiğini, 29.6 milyon insanın mülteci, 4.2 milyon insanın da sığınmacı olduğunu görmekteyiz. Orta Doğu’dan Afrika’ya, Latin Amerika’dan Asya’ya dünyanın her bölgesinde, birçok milleti farklı koşullarda etkileyen bir süreç yaşanmaktadır. 2011 yılında başlayan Suriye İnsani Krizi 9. yılını geride bırakmış ve bu kriz sonrası Türkiye üst üste 5 yıl dünyada en fazla mülteciye ev sahipliği yapan ülke konumunda olmuştur. Türkiye’de yaşayan 3.6 milyon Suriyeli ve 1 milyonun üzerinde farklı milletten insanın temel hak ve özgürlükleri konusunda birçok farklı paydaş, eş zamanlı çalışmalar yürüterek kriz sürecini yönetmeye çalışmıştır. 2020 yılı Mart ayından bugüne tüm Dünya’da etkisini gösteren COVID-19 pandemisi, kırılgan gruplar içerisinde bulunan mültecilerin kırılganlıklarını daha arttırmıştır. Hareket halinde olan mültecilerin salgından etkilenme riskleri maalesef ki çok daha yüksektir. Yeterli beslenme, hijyen koşulları ve sağlık hizmetlerine erişim gibi konularda ise dezavantajlı durumda olan mültecilerin pandemi sürecinde özel önlemlerle desteklemeleri gerekmektedir.
Unutmamak gerekir ki mültecilik, hukuk tarafından kabul edilmiş, bağlayıcılığı olan ve haksızlıklara karşı onurlu bir mücadelenin adıdır. Göç yollarında ve sonrasında mülteciler, sert yaşam koşulları ve birçok problemle aynı anda mücadele etmektedir. Büyük çoğunluğu kadın, çocuk ve gençlerden oluşan mültecilerin; eğitim, istihdam, sağlık, barınma, seyahat ve güvenlik gibi temel insan haklarına erişimlerinin önündeki engellerin kaldırılması veya güçlenmelerine destek olunması gerekmektedir. Devletlerin, mülteciler konusunda sürdürülebilir adımlar atması, bölgelerde yaşanan kriz durumlarına yönelik siyasi veya ekonomik çözümler bulması, mülteciler ve ev sahibi topluluklar arasında diyalog ortamlarını güçlendirerek birlikte yaşam olgusu üzerinde hareket etmeleri gerekmektedir. Mültecilerin dahil oldukları topluluklarda, fırsatlar tanındığında sosyal, ekonomik ve kültürel alanlar başta olmak üzere birçok konuda katkı sunarak toplumsal kalkınmanın bir parçası olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.
20 Haziran Dünya Mülteciler Günü’nde insan onuruna uygun yaşama hakkının her bireyin hakkı olduğunu vurgulayarak, birlikte yaşamanın mümkün olduğu bir dünya için devletlerin, sivil toplum kuruluşlarının, uluslararası kurumların ve tüm aktörlerin katkısı ve desteğiyle çözüm yollarının bulunması gerekmektedir.
Genç Mültecileri Destekleme Programı
