Genç Mültecileri Destekleme ProgramıHaberler

Neden Aşı Yaptırmalıyız? | 24-30 Nisan Aşı Haftası

By 26 Nisan 2021No Comments

Sağlık Bakanlığı aşıyı “İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri vb. mikropların hastalık yapma özelliklerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı toksinlerin etkileri ortadan kaldırılarak geliştirilen biyolojik ürünler”[1] şeklinde tanımlar. Farklı çalışma mekanizmaları olan aşılar bulunsa da; aşı, oluşabilecek hastalıkları önlemek için, henüz hastalık etkenleriyle karşılaşmadan, vücudun koruyucu antikorları üretebilmesini sağlar. Aşı uygulanmış kişilerin vücudu kendisine zarar verecek mikropları tanır ve onlara karşı savunma mekanizması geliştirir. Böylece vücut hastalık yapan mikropla karşılaştığında önceden oluşturmuş olduğu savunma mekanizması devreye girerek kişinin hastalığa yakalanmasını önler.

Türkiye’de; bebeklikte, yetişkinlikte ve mesleğe dayalı risk durumlarında yapılan aşılama sistemleri mevcuttur. Türkiye’de bebeklik dönemiyle başlanan bu aşılama süreci takvim doğrultusunda uygulanır. Takvim yöntemiyle bebeğe hangi aşının hangi tarihte uygulanacağı planlanır ve aşı dönemleri takip edilir. Aşı takviminin sağlık kuruluşunun desteği, danışmanlığı ve yönlendirmesiyle uygulanması, bebeklerin hastalıklara yakalanmasının önüne geçmeyi hedefler. Aşılar; Aile Sağlığı Merkezleri, Toplum Sağlığı Merkezleri, Sağlıklı Hayat Merkezleri, Göç Sağlığı Merkezleri, Seyahat Sağlığı Merkezleri ve hastanelerde ücretsiz bir şekilde uygulanabilmektedir. Aşı takvimine dair daha detaylı bilgi almak için Sağlık Bakanlığı’nın sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Bebeklik döneminde uygulanan aşıların yanında dönemlik olarak tekrar edilmesi gereken, belirli periyotlarda yapılan ya da tekrar sıklığı antikor ölçümleriyle belirlenen aşılar da mevcuttur. Bu aşıların takipleri için kişilerin aile hekimleri ile birlikte planlama yapmaları gerekmektedir. Türkiye’de aşıların bazıları sigorta kapsamındayken bazıları sigorta tarafından karşılanmaz. Örneğin, HPV aşısı sigorta kapsamında olmadığından ücretli şekilde ulaşılabilen bir aşıdır. HPV’nin yaygınlığı da göz önünde bulundurulduğunda aşısının sigorta kapsamına alınması, enfeksiyonun yaygınlaşmasını önlemek adına önemli olduğu gibi erişilebilirliğini de artırmış olacaktır.

2020’nin başından beri deneyimlediğimiz COVID-19 pandemisi, aşının önemini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Tüm popülasyonun aşılanarak bağışıklığının güçlendirilmesi, insan hayatının korunması açısından önemlidir. COVID-19 aşısına erişim, Türkiye’de yaş ve maruziyet oranına göre planlı şekilde gerçekleşmektedir. Aşılanma grubundaki kişilerin aşı yaptırması hem kendi sağlıkları hem de toplumun sağlığı açısından büyük bir önem taşımaktadır.

Aşılar, koruyucu önleyici sağlık hizmetleri içinde değerlendirilir ve hastalık oluşumunu önleyerek hem kişilerin sağlığını korur hem de sağlık sisteminin yükünü azaltır. Aşılamaya ek olarak aşı ve hastalık mekanizmaları ve hastalıklara dair temel bilgilerin kişilere sağlık hizmet sunucuları tarafından sağlanması önemlidir. Ancak bu sayede kişiler kendi sağlıklarını korumak için aktif sorumluluk alabilirler.

Türkiye’deki aşılar ve aşılama sistemi ile ilgili daha detaylı bilgiye ulaşmak için Sağlık Bakanlığı’nın Aşı Portalı’nı ziyaret edebilirsiniz.

Hazırlayanlar:
Viyan Tokay, Diyarbakır Gençlik Merkezi Sağlık Eğitmeni

Dağlar Çilingir, Sağlık ve Eğitim Koordinatörü

[1] asi.saglik.gov.tr